Lekcja: "Poetyckie apele przeciw nienawiści - Szymborska, Miłosz, Różewicz"
"Który skrzywdziłeś" – co jeszcze powinieneś wiedzieć o wierszu?
W przypadku tego utworu ważny jest kontekst historyczny. Na twórczość Czesława Miłosza wpłynęło doświadczenie II wojny światoweji późniejszych rządów komunistów. W latach 50-ych poeta pełnił funkcję polskiego dyplomaty we Francji, wkrótce zamieszkał w Stanach Zjednoczonych (gdzie podjął pracę m.in. na Uniwersytecie w Berkeleyi Harvardzie).
Pogarszająca się sytuacja polityczna w Polsce (prześladowania ludności cywilnej, cenzura) znalazła swój wyraz w wierszach Miłosza, potępiających system oparty na terrorze i inwigilacji społeczeństwa. W PRL utwory poety zostały objęte cenzurą (aż do 1980 r.) i zakazem publikacji. W 1980 r. Miłosz otrzymuje literacką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości, w latach 90-ych przeprowadza się do Polski na stałe.
Fragment wiersza "Który skrzywdziłeś" został umieszczony w naPomniku Poległych Stoczniowców 1970w Gdańsku